Qarin acmaq ucun ne etmeli sualı adətən qəbizlik problemi yaşayan pasiyentlər tərəfindən olduqca maraqlanılan bir sualdır.
Bədən kifayət qədər su qəbul etmədikdə, liflə zəngin qidalar az istehlak olunduğunda və bədən gün ərzində daha az hərəkət etdiyi zaman qəbizlik meydana gələ bilər. Qəbizlik tez-tez baş verə bilən və adətən bir neçə gün sonra öz-özlüyündən keçən bir problemdir. Qarin acmaq ucun ne etmeli sualı isə, qəbizlik yaşayanlar üçün ən maraqlı suallardan birisidir.
Qəbizlik nədir?
Tibbdə qəbizlik olaraq adlandırılan defeksiya problemi, bağırsaq hərəkətlərinin tezliyinin azalması, defekasiyada çətinlik törətməsi və həftədə 3 dəfədən az bağırsaq hərəkətinin olması kimi müəyyən edilir. Qəbizlik, defekasiyada çətinlik, nəcisin natamam boşaldılması, ağrılı defekasiya və şişkinlik kimi narahatlığa səbəb olan ümumi bir vəziyyətdir.
Qəbizlik uzun müddət davam edərsə və qarın ağrısı, arıqlama, rektal qanaxma kimi əlamətlərlə müşayiət olunursa, kolonoskopiya və laborator müayinələrlə bu problemin səbəbini araşdırmaq üçün mütəxəssis həkimə müraciət etmək lazımdır.
Qəbizliyin əlamətləri
Qəbizliyin simptomlarına aşağıdakılar daxildir:
- Topaqlı, quru və sərt nəcis
- Çətin və ağrılı defekasiya
- Tam rahatlama təmin etmək üçün tualetə kifayət qədər gedə bilməmək
Qəbizliyin səbəbləri
Qəbizliyin səbəbləri kifayət qədər su içməmək, liflə zəngin meyvə, tərəvəz və qidaları az istehlak etmək və ya heç istehlak etməmək, çox az hərəkət etmək, bəzi xəstəliklər üçün istifadə edilən dərmanlar, stress və depressiya ola bilər. Qidalanma problemləri və aktiv həyat tərzinin olmaması da qəbizliyə səbəb ola bilər. Həmçinin, çox süd istehlak etmək qəbizliyin səbəbidir. Təbii səbəblərdən başqa düz bağırsaqda və ya qalın bağırsaqda darlıq və tıxanıqlıq, yoğun bağırsağın ətrafındakı sinirlərdə anormallıqlar, hormonal xəstəliklər və dəyişikliklər, defekasiyada rol oynayan əzələlərin funksiyalarının pozulması kimi sağlamlıq problemləri də qəbizliyə səbəb ola bilər.
Qəbizliyin səbəbləri aşağıdakı kimi sıralana bilər:
- Lifli qidaları az və ya heç istifadə olunmaması
- Bədənə kifayət qədər su daxil olmaması
- Gün ərzində az hərəkət edilməsi
- Yemək vərdişlərinin sağlam olmaması
- Stress və depressiya
- Hamiləlik
Qarin acmaq ucun ne etmeli
Qarin acmaq ucun ne etmeli sualının cavabı insandan insana dəyişir. Əncir, alma, yerkökü, əncir, üzüm, avokado, gavalı, ərik, lobya, mərci, taxıl və kətan toxumu kimi nəcisin yumşalmasına, bol su içməyə və idmana kömək edən liflə zəngin qidalar bağırsaqları işə salaraq qəbizliyi aradan qaldırmağa kömək edir. Bununla birlikdə, gün ərzində hərəkət etmək qəbizliyin mualicesi üçün faydalıdır.
Qəbizliyin müalicəsi və qarin acmaq ucun qidalar və köməkçi tövsiyyələr aşağıdakılardır:
- Qəbizlik zamanı bol su içmək
- Quru əncir, gavalı, ərik, çia və kətan toxumu kimi liflə zəngin qidaların istehlakı
- Hərəkəti artırmaq
- İdman etmək
- Senna, dandelion, nanə və yaşıl çay kimi bağırsaqları stimullaşdıran çayların içilməsi
- Qəbizliyin qarşısını almaq üçün kefir, qatıq və duzlu kələm kimi probiotiklərdən istifadə edilməsi
- Qəbizliyə səbəb ola biləcək banan, qırmızı ət, düyü, fast food və qızardılmış qidalara ara vermək
Usaqlarda qebizlik mualicesi
Qidalanma vərdişlərinə görə qəbizlik yaşayan uşağın qida rasionuna qəbizliyə yaxşı olan qidaları əlavə etməklə həll yolu tapmaq mümkündür. Usaqlarda qebizlik mualicesi ucun qidalar və tövsiyyələr aşağıdakı kimidir:
- İnək südü yerinə keçi südünün seçilməsi
- Tam buğda çörəyi yemək
- Düyü plovu və makaron yerinə bulqur plovunun seçilməsi
- Bağırsaq florasını tənzimləmək üçün evdə hazırlanmış qatıq, kefir və qatıq şorbası kimi qidalardan istifadə etmək
- Yeməklərə meşə meyvələri və lifli tərəvəzlərin əlavə edilməsi
- Qurudulmuş meyvələrdən və bu meyvələrdən hazırlanan qidalardan istifadə etmək
- Bol məşq etmək
- Turşulu sərinləşdirici içkilərdən, qəhvə və qara çaydan uzaq durmaq
Hamilelikde qebizlik zamanı nə etməli?
Hamilelik zamani qebizlik:
- Hormon dəyişiklikləri
- Fiziki fəaliyyətin azalması
- Dəmir preparatlarının istifadəsi
- Körpənin bağırsaqlara təzyiqi
- Pəhrizdə lif çatışmazlığı qəbizliyə səbəb ola bilər
Kəpək, lobya, paxlalılar, tərəvəz və meyvələr, çia toxumu, qoz-fındıq istehlakı hamiləlik zamanı qəbizliyə yaxşı gəlir.
Hamiləlik dövründə edilə bilən gəzinti və məşqlər qəbizliyin qarşısını almaq və aradan qaldırmaq üçün vacibdir. Lazım gələrsə, həkim tövsiyəsi ilə yağlayıcı, yumşaldıcı, mineral yağ kimi sürtkü effekti verən, bağırsaq əzələlərinin aktivliyini artıran dərmanlardan istifadə oluna bilər. Bunlardan istifadə edərkən və uzun müddət davam etdirərkən zərərli təsirləri ola biləcəyi üçün həkim nəzarəti tələb olunur.
Altı həftədən çox davam edən bağırsaq vərdişlərində dəyişikliklər varsa, qanaxma, irritabl bağırsaq sindromu və ya ailə tarixində kolon xərçəngi varsa, dərhal həkimə müraciət edilməlidir.
Korpelerde qebizlik zamanı nə etməli?
Körpələrdə qəbizliyin səbəbləri arasında bağırsaqda struktur və anatomik problemlər, genetik bağırsaq yavaşlığı, həddindən artıq süd istehlakı, psixoloji faktorlar və körpənin daim bərk qidalar qəbul etməsi ola bilər.
Körpənin qəbiz olub olmadığını anlamaq üçün tualet vərdişlərinə nəzarət edilməlidir. Əgər hər gün tualetə gedən körpə 2-3 gündən bir bunu etməyə başlayırsa, nəcis edərkən ağlayırsa, narahat olur, nəcisləri sərtləşirsə, qəbizlikdən əziyyət çəkə bilər.
Nəcis zamanı qan görünsə, gecikmədən həkimə müraciət edilməlidir. Körpələrdə qəbizliyə nəyin yaxşı olduğu sualına cavab olaraq aşağıdakı maddələri sıralamaq olar:
- Dörd aydan yuxarı körpələrdə qəbizlik müşahidə edilərsə, yeməkləri ilə birlikdə gavalı, alma, armud və şaftalı suyu da verilə bilər.
- Körpəni hərəkət etdirmək qəbizliyi aradan qaldırmaq üçün istifadə edilə bilər.
- Yarım ay hərəkətləri ilə körpənin qarnını əl ilə masaj etməklə bağırsaq hərəkətlərini sürətləndirmək olar.
Hər körpənin quruluşu fərqli olduğu üçün bütün bu üsulları sınamazdan əvvəl həkimə müraciət etmək faydalı olar.
Evdə həkim müayinəsinə ehtiyacınız var?
Əgər müəyyən narahatlıqlarınız varsa və evinizdən çıxmadan tibbi rəy almaq istəyirsinizsə, evdə həkim xidmətimizdən faydalana bilərsiniz. Evdə həkim xidmətimiz evinizdə müayinə üçün hər bir avadanlıqla təmin olunmuş tibb işçisinin evinizə gələrək sizi müayinə etməsini əhatə edir. Evə çağırış xidmətimiz pasiyentlərimiz üçün unikal bir xidmətdir. Səyyar tibb bacısı xidmətimizə aşağıdakılar daxildir:
Əgər xidmətimizlə maraqlanırsınızsa və evdə müayinə olunmağı düşünürsünüzsə, bizə Whatsapp vasitəsi ilə yaza bilərsiniz.