Diareya anidən meydana gələn ürək bulanma, qusma və qarın ağrısı kimi əlamətlərlə özünü biruzə verir və qısa zaman içində tez-tez defeksiya ehtiyacı yaranır.

Diareya uşaqlarda və böyüklərdə ən çox rast gəlinən yoluxucu xəstəliklərdən biridir. Diareya bir neçə gün davam edə bilən bir xəstəlikdir. Lakin 10 gündən artıq davam edən diareya zamanı həkimə müraciət etmək, diareyaya səbəb olan problemləri tapmaq və müalicə etmək üçün vacibdir.

Əgər diareya yaşayırsınızsa, itirdiyiniz suyu kompensasiya etmək üçün tez-tez su içməli və həkimə müraciət etməlisiniz.

Diareya nədir?

Diareya (qarin getmesi, ishal) bağırsaq hərəkətlərinin pozulmasına səbəb olan viruslar səbəbilə meydana gələn normadan artıq defeksiya vəziyyətidir. Bəzi hallarda yeyilən köhnə və ya çirklənmiş qida səbəbilə diareya meydana gələ bilər. Diareya yüngül və ağır ola bilər.

Diareyanın xüsusiyyətləri:

• Diareya boş və sulu nəcisdir.
• Tez-tez defeksiya ehtiyacı yaradır.
• Qısa müddətli (kəskin) diareya 1 və ya 2 gün davam edir.
• Uzun müddətli (xroniki) diareya bir neçə həftə davam edir.
• Diareya simptomlarına qarın ağrıları daxildir.
• Maye itkisi (dehidrasiya) diareya zamanı yarana biləcək ən ciddi yan təsirdir.
• Müalicənin məqsədi itirilmiş mayeni kompensasiya etməkdir. Bu səbəbdən diareya zamanı çox maye qəbul etməlisiniz.
• Səbəb bakterial infeksiyadırsa, infeksiyaya qarşı dərman (antibiotik) müalicəsi tövsiyə oluna bilər.

Zəhərli (təhlükəli) diareya nədir?

Zəhərli diareya bir çox insanın qorxduğu bir problemdir. Zəhərli qarin getmesinin təhlükəli sayılan əlamətlərini şişkinlik, qaz və qarın ağrısı kimi sıralamaq olar. Zəhərli diareya zamanı qusma görülə bilər.

Zəhərli diareya zamanı dərhal həkimə müraciət etmək lazımdır.

Qarin getmesinin sebebleri ve elametleri

Qarin getmesinin elametleri müxtəlifdir. Bununla belə, qarin getmesinin sebebleri arasında çox sayıda səbəb var.

Diareya müxtəlif səbəblərdən yaranır. Viruslar, bakteriya və parazitlər diareyanın ən çox görülən səbəblərindəndir. Eyni zamanda, qidalanma səbəbiylə qarin getmesi tez-tez görülür. Bakteriyalar və qida zəhərlənməsi nəticəsində yaranan xəstəliklər, xüsusən də uzun müddət davam edən qarin getmesinin əsas səbəbləridir. Qarin getmesinin  səbəbləri bunlardır:

• Qida allergiyası və qida zəhərlənməsi
• Bakterial bağırsaq infeksiyaları, viruslar və parazitlər
• Müxtəlif aktiv maddələr olan dərmanların, xüsusən də antibiotiklərin istifadəsi
• Həzm pozğunluqları
• Laktoza qarşı dözümsüzlük
• Tənəffüs yollarının infeksiyaları
• Doğuşdan görülə bilən metabolik pozğunluqlar
• Şəkərli diabet (diabetes mellitus)
• Alkoqol asılılığı və ya həddindən artıq spirt istehlakı
•  Bəzi xərçəng xəstəlikləri

Diareyanın ən çox görülən səbəblərindən biri su və qidadan keçən bakteriyalardır. Süd və süd məhsullarında olan bir şəkər növü olan laktoza və meyvələrdə olan fruktoza həzm etməkdə çətinlik çəkən şəxslər də bu qidaları qəbul etdikdən sonra diareya yaşayırlar.

Qarin getmesine sebeb olan qidalar

Həzm sistemini həddindən artıq yoran və onun funksiyasını pozan, diareyaya səbəb olan qidalar diareya zamanı qaçınılması lazım olan qidalardır. Bu qidalara daxildir;

• Süd və süd məhsulları,
• Çox yağlı və ədviyyatlı qidalar,
• Süni dadlandırıcılar və yüksək fruktoza ehtiva edən qidalar,
• Tərkibində spirt və kofein olan qəhvə,
• Liflə zəngin qidalar,
•  Qarın şişkinliyini artıran lobya, kələm, noxud, noxud, gül kələm və qarğıdalı kimi paxlalı məhsullar.

Diareya zamani ne etmeli

Boyuklerde qarin getmesinin qarsisini almaq üçün aşağıdakılar edilə bilər:

• Bol maye içmək.
• Diareya dərmanlarının istifadəsi. Antidiarrheal dərmanlar bağırsaqda suyun udulmasını artıraraq qarin getmesinin şiddətini və müddətini azalda bilər.
• Probiyotik əlavələrin qəbulu. Probiyotiklər diareyadan sağalmanı sürətləndirə və bağırsaqda faydalı bakteriyaların sayını artırmağa kömək edə bilər.

Diareya mualicesi

Qarin getmesinin mualicesi simptomların şiddətinə və müddətinə uyğun olaraq planlaşdırılır. Ümumi kəskin qarin getmesi adətən bir neçə gün davam edir və müalicə tələb etmir. Bu zaman xəstələr maye və qida əlavələri ilə qarin getmesine qalib gələ bilərlər.

Xroniki və ya davamlı qarin getmesi zamanı simptomların şiddətinə uyğun olaraq dərman müalicəsi tətbiq edilir. Kəskin qarin getmesi simptomlarını aradan qaldırmaq üçün reseptsiz dərmanlar da istifadə edilə bilər. Tərkibində vismut subsalisilat, loperamid və sink olan dərmanlar yalnız simptomları aradan qaldırmaq üçün istifadə olunur.

Diareyanin altında yatan bakterial və ya yoluxucu xəstəlik varsa, xəstələr antibiotiklərdən istifadə etməlidirlər. Qarin getmesine səbəb olan xəstəlik müalicə edildikdə, qarin getmesi də yaxşılaşır.

Korpelerde qarin getmesinin qarsisini nece almaq olar?

Körpələrdə qarin getmesi xüsusilə altı aylıq və ya daha kiçik körpələrdə ciddi bir vəziyyətdir. Buna görə də, körpələrdə qarin getmesi diqqətlə idarə edilməlidir. Körpənizdə diareya varsa, bu, bədəninin daha çox mayeyə ehtiyacı olduğunu bildirir.

Ana südü və ya süd qarışığı ana südü ilə və ya şüşə ilə verilməyə davam edilməlidir. Körpənizi əmizdirməyə davam etmək, diareyə qarşı qoruyucu təsir göstərən antikorları ehtiva edən ana südünün qəbulunu təmin edir. Bundan əlavə, körpələr üçün xüsusi probiotik əlavələr həkiminizin icazəsi ilə istifadə edilə bilər. Probiyotiklər bağırsaq sağlamlığını dəstəkləməyə kömək edir.

Siz də körpənizin normal pəhrizini davam etdirməyə çalışmalısınız. Unudulmamalıdır ki, bəzi qidalar, xüsusən də tamamlayıcı qidalara yeni başlayan korpelerde qarin getmesi daha da ağırlaşdıra bilər. Körpənin qarin getmesi şiddətlidirsə və ya uzun müddət davam edirsə, qızdırma, qanlı nəcis və ya susuzluq əlamətləri varsa, mütləq bir tibb işçisinə müraciət etməlisiniz.

Bol ana südü və ya süd qarışığı qəbul edilməlidir. Körpələrin ehtiyac duyduğu mayeləri və qidaları təmin edin.
Körpənizi tez-tez qidalandırın. Bu, körpənizin susuzlaşdırma riskini azaltmağa kömək edəcəkdir.
Körpənizi çoxlu maye içməyə təşviq edin.

Qarin getmesi nece gun cekir?

Qarin getmesinin muddeti diareyanın növündən asılı olaraq dəyişir. Kəskin diareya maksimum 2-3 gün davam edir və öz-özünə keçir. Lakin davamlı və xroniki qarin getmesi bəzi hallarda 30 günə qədər davam edir və tibbi müalicə tələb edir.

Evdə həkim müayinəsinə ehtiyacınız var?

Əgər müəyyən narahatlıqlarınız varsa və evinizdən çıxmadan tibbi rəy almaq istəyirsinizsə, evdə həkim xidmətimizdən faydalana bilərsiniz. Evdə həkim xidmətimiz evinizdə müayinə üçün hər bir avadanlıqla təmin olunmuş tibb işçisinin evinizə gələrək sizi müayinə etməsini əhatə edir. Evə çağırış xidmətimiz pasiyentlərimiz üçün unikal bir xidmətdir. Səyyar tibb bacısı xidmətimizə aşağıdakılar daxildir:

• Evdə laborator analizlərin götürülməsi

• Evdə həkim qəbulu

• Evdə tibb bacısı xidməti

• Evdə rentgen xidməti

• Evdə pediatr xidməti

• Evdə fizioterapiya xidməti

Əgər xidmətimizlə maraqlanırsınızsa və evdə müayinə olunmağı düşünürsünüzsə, bizə Whatsapp vasitəsi ilə yaza bilərsiniz.